Παρά το μικρό μέγεθος της Δημοτικής Ενότητας, οι υποδομές για πολιτιστικές δραστηριότητες είναι αρκετά αναπτυγμένες. Λειτουργούν πολιτιστικά ή πνευματικά κέντρα στις κοινότητες του Λύγγου, της Κάτω Λαψίστας, της Βουνοπλαγιάς, του Γραμμένου, της Ελεούσας και του Ροδοτοπίου. Σε αρκετές από αυτές υπάρχει η υποδομή για διοργάνωη εκδηλώσεων σε κλειστό χώρο, ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες, αλλά σε κάποια άλλα, όπως το Ροδοτόπι είναι πάγιο αίτημα η κατασκευή μίας κλειστής αίθουσας εκδηλώσεων.

Οι πολιτιστικές υποδομές στην ΔΕ Εκάλης βρίσκονται σε πλήρη αναλογία με την προαναφερόμενη δραστηριότητα των συλλόγων σε συνδυασμό με τις πρωτοβουλίες των τοπικών φορέων. Έτσι ο Δήμος έχει να υποδείξει την λειτουργία τριών πνευματικών κέντρων στις περιοχές Μεταμόρφωσης, Ασφάκας και Πετσαλίου, αλλά και την λειτουργία της ‘’Ματζίκειος Πινακοθήκη’’ στην Κοινότητα Λιγοψάς.

Σε όλους τους οικισμούς της Δημοτικής Ενότητας διεξάγονται κάθε χρόνο αξιόλογες πολιτιστικές εκδηλώσεις, κυρίως την περίοδο του καλοκαιριού (π.χ. 15Αύγουστος) και με αφορμή τα κατά τόπους πανηγύρια. Οι εκδηλώσεις αυτές διοργανώνονται από τους πολιτιστικούς συλλόγους των γηγενών (που κατοικούν κυρίως στα Ιωάννινα και την Αθήνα) και στηρίζονται οικονομικά (κατά κανόνα) με χορηγίες. Άλλωστε, ο θεσμός της χορηγίας αποτελεί παραδοσιακό γνώρισμα των κατοίκων της Ηπείρου (πολλοί εκ των οποίων έχουν ανακηρυχθεί και εθνικοί ευεργέτες).

Στη Βαγιανίτη διοργανώνεται κάθε χρόνο πανηγύρι στις 23 Απριλίου στο χώρο της πλατείας. Παράλληλα, δραστηριοποιείται στην περιοχή ο Εξωραϊστικός Σύλλογος Βαγενιτίου.